Facebook, sosyal ağ üzerindeki mimlerin (meme) evrimi hakkında ilginç bir çalışma yayınladı. Kişiden kişiye aktarılan fikirler olarak tanımlayabileceğimiz mimlerin Facebook üzerinde kullanıcılar tarafından nasıl kullanıldığı ve şu anki durumuna nasıl geldiğinin incelendiği araştırma Facebook kullanıcıların davranış biçimleri hakkında bilimsel analizler sunuyor.
Facebook, kullanıcıların bu fikirleri bazen aynen kopyaladığını bazen ise kasıtlı ya da kasıtlı olmayarak bu fikirlerde değişikliklere başvurduğunu söyleyerek bir örnekle mimlerin sosyal ağ üzerindeki yerini inceliyor. “No one should die because they cannot afford health care, and no one should go broke because they get sick. If you agree, post this as your status for the rest of the day.” (Sağlık hizmetlerini karşılayamadığı için kimse ölmemeli, kimse hasta olduğu için iflas etmemeli. Eğer aynı fikirdeyseniz gün boyunca durum güncellemenizde bu iletiyi paylaşın) iletisini ele alan Facebook bu fikrin Facebook’a yansımasını inceliyor.
Facebook’un verdiği bilgiye göre 2009’da yayınlanan bu iletinin birebir aynısını 470 binden fazla Facebook kullanıcısı durum güncellemesi olarak paylaşırken bir noktada biri bu kişiler arasından sıyrılarak “… düşünüyor ki böyle böyle olmalı” olarak güncellemeyi kendi profilinden yayınlanıyor. Bu da viral bir etki yaratarak 60 bin kez aynı şekilde diğer kullanıcılar tarafından paylaşılıyor. Ayrıca orijinal içerikteki “gün boyunca” ifadesi “24 saat içinde”, “hafta boyunca” olarak değiştirilip bu halleriyle de binlerce kez paylaşılıyor.
Facebook sonuç olarak orijinal iletinin 121,605 farklı şekilde paylaşıldığını ve bu mimin 1,14 milyon durum güncellemesinde yer aldığını söylüyor. Facebook veri mühendisleri bu değişkenleri bir görsel haritada birleştirdiğinde ise ortaya resmen bir gen haritası ortaya çıkmış durumda.
Richard Dawkins’in de öne sürdüğü gibi mimlerin genler olarak modellenebileceğine en iyi örnek olan Facebook mimleri bir anlamda bu mimlerin biyolojik evrime benzer bir süreçten geçmekte olduğunu ortaya koyuyor. Dawkins’in Bencil Gen kitabını okuyanların da bilebileceği gibi mimlerin evrimi ile insanın genetik evriminin ortak noktalarını Facebook’a uyarlayan veri mühendisleri bir sosyal ağ üzerinde bilginin nasıl evrim geçirdiği ile genlerin geçirdiği evrim arasında çok bariz paraleller olduğunu ileri sürüyor. Sonuç olarak Facebook üzerinde kişiden kişiye aktarılan bilgiler aynı DNA’lar gibi değişiyor ve ortama uyum sağlayarak evriliyorlar.
Yorumlar (0)