Duygusal zekânın en önemli liderlik bileşenlerinden bir olduğu yaygın olarak bilinmektedir. Yeteneklerinizin ve duygularınızın birbirini tamamlayıcı niteliklerde olması, ekibinize etkili bir liderlik yapabilmek için gerekli olacaktır. Duygulara bilerek ve anlayarak yanıt vermek, stresle başa çıkabilmek ve eylemlerin/sözlerin başkalarını nasıl etkilediğinin farkında olmak duygusal zekâ olarak tarif edilir.
Duygusal zekâsı zayıf olan liderler; ihtiyaçları, beklentileri ve istekleri etkili bir şekilde belirleyemez. Yönettikleri ekipte güvensizlik yaratabilirler. Ve çalışma ortamları, iş süreçleri tehlikeli bir hâl alabilir. Sonuç olarak kontrol kaybedilebilir.
İyi bir lider öncelikle kendinin farkında olarak; ekibi ile sözlü ve sözsüz iletişiminde, ekibini nasıl etkilediğinin farkında olmalıdır.
Etkili bir liderlik için duygusal zekânın bu 5 yönünün kuvvetli olması gerekir: Öz-Farkındalık, Öz-Yönetim, İlişki Yönetimi, Empati ve Etkili İletişim.
Öz-Farkındalık
Öz farkındalığı; bir kişinin kendi duygularını, güçlü ve zayıf yönlerinin neler olduğunu, diğer insanlar üzerindeki etkisinin ne olduğunu bilmesi olarak tanımlayabiliriz.
Neden sebepsizce yorumluyoruz? Neden kesin kararlar veriyoruz? Hangi konuda çok iyiyiz? Bu gibi sorulara cevap veremeden aslında kim olduğumuzu anlayamıyoruz. Potansiyeliniz en üst seviyesine ulaşabilmek için, kendinizden emin olarak kötü ve iyiyi anlamanız gerekir. Eksilerinizi ve artılarınızı ayırt edebildiğinizde sizinle çalışanları yönetebilmek daha kolay olacaktır.
Öz-Yönetim
Öz yönetim; disiplinli bir şekilde yıkıcı duygularımızı kontrol edebilmemizi, yönlendirmemizi ve olumlu yönde takımı bir arada tutmayı kapsar.
Liderler “cool” duruşlarını kaybetmeyi hiç sevmezler. Soğukkanlı olmak, panik gibi bulaşıcıdır. Liderlik rolü üstlendiğinizde işler ne kadar stresli olursa olsun, panik yapmak gibi bir lüksünüz olmamalı. Soğukkanlı ve pozitif kaldığınız sürece ekibinizle daha iyi iletişim kuracak ve daha verimli çalışacaksınız.
Empati ve Merhamet
Başkasının ayakkabıları içinde düşünün kendinizi. Ve ne hissettekilerini, hangi duruma nasıl tepki verdiklerini anlamaya çalışın. Empati kurabiliyorsanız, merhametli olmak da kaçınılmaz olacaktır. Hem siz hem de karşınızdaki bireyi daha iyi hissettirecektir.
Ekip arkadaşlarınızla empati kurabildiğiniz sürece işbirliği, üretkenlik, refah ve mutluluk artacaktır.
İlişki Yönetimi:
Eğer kendinizde değilseniz başkalarıyla derin ilişkiler kurmak oldukça zordur. Birçoğumuzun sorumlulukları, aileleri, çılgın iş listeleri var. İşte böyle bir yoğunluk içerisinde sağlıklı ve verimli ilişkiler sürdürebilmek yüksek duygusal zekâ gerektirecektir. İlişkilerinizi doğru sürdürmek, ekibinizi iyi yönetmek için yeteneklerinizi geliştirmek, duygusal zekânızı yönlendirmek faydalı olacaktır.
Etkili İletişim:
İletişimde kelimelerin %7, ses tonunun ve vücut dilinin %93 etkisinin olduğuna çoğumuz aşinayız. Özellikler yazılı iletişimin beraberinde getirdiği yanlış anlaşılmalar ve iletişim eksikliği genellikle çoğu insanlar arasındaki sorunların temelini oluşturmaktadır. Özellikle iş hayatında iletişimimiz tek taraflı olmamalı. Karşımızdakinin fikrini almalı, aynı fikirde olup olmadığımızı test etmeliyiz. Başka fikirlere açık olmalıyız.
Bir çalışma ortamındaki iletişim sorunlu ise; çalışanlar arasında hayal kırıklığı, mutsuzluk ve karışıklık söz konusudur. Ekibe liderlik edenlerin özellikle bu tür sorunlarla karşılaşmaması için sözlü ve yazılı iletişimlerinde daha dikkatli olması gerekir.
Duygusal zekâ; iş ilişkileri geliştirmek, sağlıklı, üretken iş yeri ve organizasyon kültürü yaratmak için kritik ve güçlü bir araçtır.