Yeni kurulan bir çok şirketle tanıştım ve birkaç tanesinde bir şekilde yer aldım. Yurt dışındaki “girişim” hikayelerinden alınan gaz ile yapılan birçok hatayı görme şansım oldu çünkü gerçekten çok fazla gereksiz harcama yapılan, detaylara takılan ekiplere denk gelmiştim.
Bu konuda tabi ki bir şeyler yazmak istiyordum ama bir çok “başarılı girişimciden yeni girişimciye öğütler” yazılarından en iyisine denk gelince sizlerle paylaşmak istedim. Bu yazıda Mark Kuban‘ın yeni girişimcilere tavsiyelerini bulacaksınız.
Dallas Mavericks takımının sahibi ve ‘Shark Tank’ programının yatırımcısı, milyarder Mark Kuban, son 30 yılda hem kendi şirketlerini büyüttü hem de 120 farklı alana yatırım yaptı.
Son zamanlarda yazdığı ‘İş sporunda nasıl kazanırsın?‘ kitabında yeni girişimciler için bir kontrol listesi hazırladı. Bu listeyi ‘Başlangıç için 10 Kuban kuralı’ olarak da okuyabilirsiniz.
1-) İçinizde hissetmedikçe yeni bir işe başlamayın. Kurucusunda rekabete girme arzusu olmadığı sürece, büyük meblağlarda para veya güçlü bağlar bir işin başarısı için önemli değildir.
2-) Bir çıkış planı üzerine saplanmayın. Şirketinizi yüksek miktarda para karşılığında satma planları yapmanız normaldir ama sadece “satacağımm milyoner olacağımm” hayaliyle de yaşamayın.
3-) ‘Satış her sorunu çözer’ mantığını anlayın. Kuban’a göre son 30 yılda öğrendiği en önemli ders şudur; eğer bir şirket belli bir kitleye ulaşıyorsa başarılı bir ölçek yakalayacaktır. Ayrıca bu şirket yönetimi konularından bağımsızdır. Kuban şunu söylüyor ; ‘Eğer satış yapabiliyorsanız başarılı olursunuz.’
4-) Şirketinizde önemli bir role sahip olacak çalışanlarınıza cömertçe ödeme yapın. Kuban yazılarında şunu belirtiyor; Şirketinizin sahip olması gereken merkezi yeterlilikleri iyi bilin ve bu alanlarda mükemmel olmaya çalışın. Ayrıca bu merkezi yeterlilikte çalışacak olan kişilere iyi ödeme yapın. İşinde en iyi olanlarla çalışın. Merkezi yeterliliğinizin dışında çalışacak olan kişileri işinizin kültürüne uygun olanlar arasından ve az ödeme yapacağınız kişilerden seçin.
5-) Başlangıçta maaş dışı harcamalar konusunda endişelenmeyin. Google’ın çalışanlarına yüksek kalitede yemek, masaj terapisi ve bisiklet gibi olanaklar sağlaması çok harika bir olay. Ama siz bir Google değilsiniz. Eğer sıfırdan bir şeyler kuruyorsanız kahve gibi bazı içecekleri ve atıştırmalıklar bulundurun. Paranızı daha önemli şeylere harcayın.
6-) Açık ofisler kullanın. Çalışanlarınızı kübik ofislere hapsetmeyin ve kendinizi onlardan soyutlamayın. Kuban yazılarında şunu belirtiyor ; ‘Açık ofisler şirketteki herkesi olaylardan haberdar ederek ahengi korumaya yardım eder ve şirketteki enerjiyi güçlendirir.’
7-) Size daha rahat gelen teknolojileri kullanın. Eğer şirketinizde sadece siz ve birkaç çalışanınız varsa endüstrinizde bulunan diğer kişilerin kullandıkları yazılımlar veya donanımlar ile ilgili endişe duymayın. Bildiğiniz teknolojilere bağlı kalın ve ancak yerinizi sağlama aldığınızda daha iyi ürünlere ve şirket geneli standartlara geçiş yapın.
8-) Organizasyonlarınızı yüzeysel tutun. Kuban şunu belirtiyor ; ‘Eğer başlangıçta başka bir yöneticiye rapor veren bir yöneticiniz varsa başarısız olursunuz.’ Başlangıcında olan şirketler karmaşık olmayan ofis politikaları ile daha iyi durumda olurlar.
9-) Tarz oluşturmak için para savurmayın. Eğer kendiniz ve takım arkadaşlarınız için üzerinde şirket logonuz olan birkaç tişört yapmak istiyorsanız bunda bir sorun olmaz. Ancak bunu başka insanların isteyeceğini sakın düşünmeyin.
Kuban’a göre; ‘Eğer çalışanlarınız bir şovda veya umumi bir yerde ise onlar için birkaç tane almanızda sakınca yok. Ancak eğer gerçekten başkalarının, sizin YoBaby.com logolu pololarınızı giyeceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz demektir. Ve neye para harcadığınıza dair en ufak bir fikriniz yoktur.’
10-) İşleri eğlenceli tutun. Ve son olarak, çalışanlarınızın işlerini yaparken eğlendiklerine ve yıpranmadıklarına emin olun.
İlk şirketi olan Mikro çözümlerde, Kuban ayın elemanına 100 dolar ikramiye veriyormuş. Ayrıca bazen belirsiz zamanlarda takım olarak işten sonra bara gidip eğlenmeyi bir ritüel haline getirmiş. Yani özellikle yeni bir şirketseniz ilk çalışanlarınızla iş dışında da bağ kurmayı atlamayın.