Amerika’da Groupon ile başlayan ve Türkiye’de de Şehir Fırsatı ile devam eden grup satın alma siteleri, kısa sürede Türk tüketicisini de kalbinden yakalamıştı. Şehir Fırsatı, Grupanya, Grupfoni, Markapon, Grupca gibi birbirinden farklı daha birçok grup satın alma sitesi yayına girdi. İş modeli tutup da binli sayılarda iştah kabartan satışlar yapılmaya başlanınca, herkes bu işe soyunmak istedi. Tüketicinin mantığı birdi; Daha azını ödemek varken neden tam ücret ödeyelim? Sektörün herkes için en çekici olduğu dönemde, site sayısında yaşanan patlamanın ardından sektörde kendiliğinden bir temizlenme olacağı ve sadece büyük oyuncuların ayakta kalcağına dair kehanetler de yapılıyordu. Öyle de oldu.
Ardından sektörün global öncüsü Groupon halka arz sürecini başlatacağını açıkladı. 25-30 milyar dolar civarında bir değerden bahsediliyordu. Fakat beklenen olmadı ve bu rakam her geçen gün düştü. Bu konudaki en güncel haber ise Groupon’un halka arz sonucunda 11.4 milyar Dolar değerleme hedeflediği.
Ağustos ayında bir başka haber de yangına körükle gitti aslında. mashable.com “Grup satın alma döneminin sonuna mı yaklaşıyoruz?’ başlıklı bir makale yayınladı ve dünyada başlayan soru işaretleri Türkiye’de de duyurdu kendini. Bu da beraberinde hem dünyada hem de sektörün 2011’in ilk 6 ayında 90 milyon TL’ye yakın ciro yaptığını açıklamalarının duydulduğu Türkiye’de başka bir soruyu getirdi: Groupon’un iş modeli sağlıklı mıydı?
Evet; dijital dünyanın en büyük keşiflerinden biri olan grup satın alma iş modeli inişli çıkışlı bir yıl geçirdi. Önlemler alındı, değişiklikler yapıldı vs. Fakat bu iniş çıkış yine Türkiye’yi teğet geçti. Türkiye’de sektörün 2012’de nasıl olacağını herkes gibi biz de merak ettik. Görünen o ki Türk siteler yatırımcı almanın mutluluğunu yaşayarak yeni planlarla yeni yıla hazırlar bile. İstanbul merkezli başlayan sitelerin gözü yeni yılda Anadolu’da.
Sorularımızı Türkiye grup satın alma sektörünün büyük oyuncularına yönlendirerek hazırladığımız bu dosyada, Groupon Türkiye olarak hizmet veren Şehirfırsatı bildiğiniz gibi Groupon’un globalde halka açılma sürecinin devam etmesi nedeni ile herhangi bir 2011 değerlendirmesi ve /veya gelecek projeksiyonu yapılmamayı uygun gördü. Sektörün diğer büyük oyuncuları Grupanya, Grupfoni, eski Grupca yeni Bombastik ve Markapon 2011’i nasıl geçirdiklerini, 2012 için nasıl hazırlandıklarını ve yeni yıl beklentilerini anlatıyor:
“Yıllık 30-35 milyon Euro gibi bir ciro beklentimiz var”
H. Burak Hatipoğlu, Grupfoni Kurucu Ortak & Genel Müdür
Türkiye’de grup satın alma sektörü, yurtdışının aksine oldukça hareketli bir yıl geçirdi. Pazar, tüm bu hızlı dönemin ardından yavaş yavaş oturmaya başladı. Şirketler için cironun yanı sıra kar realizasyonunun da önem taşımaya başladığı bir döneme giriyoruz. Tahminim; sektörel bariyerler 2012’de daha da netleşecek. Bu nedenle pazarda oyuncu sayısı da geçen yılki kadar yüksek artış göstermeyecek.
Türkiye’de grup satın alma sektörü, yurtdışının aksine oldukça hareketli bir yıl geçirdi. Büyüklerin ciroları, yeni oyuncuların pazara girişini de hızlandırdı. Ancak stratejik planlamaya ve operasyonel yönetime yeterli önemin verilmemesi bu girişimlerin bazılarını başarısız kıldı. Türkiye’de grup satın almaya olan ilgi hala yüksek. Pazar, tüm bu hızlı dönemin ardından yavaş yavaş oturmaya başladı. Dolayısıyla şirketler için cironun yanı sıra kar realizasyonunun da önem taşımaya başladığı bir döneme giriyoruz. Yapılan yenilikler, trend gelişimi ve doğru stratejilerle bu sektörün gidecek uzun bir yolu olduğuna inanıyorum.
2011 bizim için de oldukça hızlı ve heyecan dolu geçen bir yıl oldu. Planladığımız stratejimizi en doğru şekilde hayata geçirerek 23 Haziran 2010’dan bu yana %1000’lerle ifade edilebilen bir büyüme sağladık. Son 12 ayın ciro lideri olarak bizim açımızdan oldukça keyifli bir süreç yaşıyoruz. Elbette lider olmanın ve öyle kalmanın zorluklarını da yaşadık. Pazarın çok yeni olmasına ve oyuncu sayısının yüksekliğine rağmen sadık müşterilerimiz de oluşmaya başladı.
Yıllık 30-35 milyon Euro gibi bir ciro beklentimiz bulunmakta. 1,9 milyon küsur üyeye sahip Grupfoni şu anda aylık cirosu ile Avrupa’nın önde gelen grup satın alma siteleri arasında yer alıyor.
Uzun vadedeki hedefimiz grup satın alma modelini Anadolu’ya tümüyle yaymak
2012 pazarın oturmaya başladığı, ancak hareketin devam ettiği bir yıl olacak. Bu nedenle atılan adımlar bir önceki seneye göre daha önemli ve sağlam olmak zorunda. Yeni üye kazanımına verdiğimiz önem kadar, mevcut üyelerimizin memnuniyetini ve sadakatini sağlamak da yine ana hedefimiz. Bu nedenle yaz başından beri yürüttüğümüz özel CRM kampanyalarımız aynı hızla devam edecek. Operasyonel anlamda ise sürdürdüğümüz verimli operasyonu 2012’de de devam ettirmeyi planlıyoruz. Uzun vadedeki hedeflerimiz arasında bölge ofisi açarak yerel bazda daha etkili çalışmalar gerçekleştirmek ve grup satın alma modelini Anadolu’ya tümüyle yaymak gibi hedefler de bulunuyor.
Sektörel bariyerler 2012’de daha da netleşecek
Sektörün geneline baktığımızda aylık ortalama cironun 15 milyon TL civarında olduğunu görüyoruz ki 7-8 ay önce bu değer 4 milyon TL’ler civarındaydı. Bu da bize sektörün çok hızlı bir şekilde büyüdüğünü açıkça göstermekte. Sektörel bariyerler 2012’de daha da netleşecek diye tahmin ediyorum. Bu nedenle pazarda oyuncu sayısı da geçen yılki kadar yüksek artış göstermeyecek. Bu işi hakettiği şekilde kaliteli ve doğru adımlarla yapan ve yönetenler ayakta kalacak. Özel alışveriş sitelerinin yaygınlaşmasıyla beraber internet üzerinden fırsatları değerlendirmeye alışan, internet üzerinden alışverişi benimseyen bir kitle oluştu. Bu kitle de sitelerin sayısının artmasında ve pazarın hareketlenmesinde önemli rol oynuyor. Türkiye’de 2006’dan beri yükselişini sürdüren e-ticaret pazarının önümüzdeki yıllarda da büyümeye devam edeceğini tahmin ediyorum.
“Altyapısını sağlam kuran şirketler ile bunu sağlayamamış şirketlerin farkının ortaya çıktığı bir yıl olacak”
Esra Sertoğlu, Grupanya, CEO
Geleceğe ve yeniliklere yatırım yapmış şirketler için heyecanlı bir yıl olacak. Ekonominin büyümesi yavaşlayabilir ama biz hizmet sektöründeki işletmelerin boş kapasitelerini doldurmak için güvenecekleri bir iş ortağı olmaya devam edeceğiz.
Her gün 1.5 milyon kişiye 100’den fazla orijinal deneyim fırsatı sunan Grupanya, üyelerine 80 milyon TL’den fazla maddi tasarruf sağladı ve bugüne dek 2.500’den fazla işletme ile işbirliği yaptı. 2011 – şu ana kadar – Grupanya için çok verimli bir yıl oldu. Sosyal medya ve e-ticareti bir araya getirerek sektörde lider rol üstlendik. Sadece büyüme hızımız ile değil, yarattığımız artı değer hizmetleri ve kalitesi ile işletmelerin ve üyelerin algılarında düşünce liderliğine oturdu. 1 milyon kupon barajını aşan ilk şirket Grupanya oldu. Bugüne kadar 1.3 milyondan fazla kupon satışı gerçekleştirdik.
Grupanya olarak ilk günden beri amacımız, tüm paydaşları için sürdürülebilir değer yaratabilen bir hizmet sağlayabilmekti. Kararlarımızı uzun vadeli, sağlıklı bir model yaratmak amacıyla vermeye çalıştık. Hiçbir zaman yurtdışındaki rakiplerimiz gibi pazar payına oynamadık; database’i büyütmek için pazarlama harcamasına dayalı büyümedik. Grupanya’nın organik büyüme konusundaki hassassiyeti ve başarısı bugün bizi diğer sitelerden ayrıştıran önemli bir beceridir. Bu çabalarımızın meyvelerini de Türkiye pazarında lider konumumuzla birlikte, sağlıklıve karlı büyüyebilmemizle alıyoruz.
Sosyal ticaret sektöründe bölgesel bir oyuncu olarak yer almaya hazırlanıyoruz
Tüm paydaşlarına değer sağlayan yenilikçi yaklaşımımız ve büyüme hızımız, dünya teknoloji lideri Intel’in de dikkatini çekti ve Intel’in global yatırım kuruluşu Intel Capital Grupanya’ya olan inancını bize ortak olarak gösterdi. Intel Capital, sağlayacağı finansal desteğin yanı sıra geniş teknoloji birikim ve deneyimi ile Grupanya’nın yeni yetenekler geliştirmesine ve hizmetler sunmasına da yardımcı olacak. Sosyal ticaret sektöründe bölgesel bir oyuncu olarak yer almaya hazırlanıyoruz.
2012 için hedefimiz ise – Intel ortaklığı sonrasında – Türkiye’de internet ekonomisinin büyümesine katkıda sağlamaya devam etmek, geleneksel ticareti daha hızlı bir şekilde eticaretle tanıştırmak, üye iş ortaklarımıza daha geniş yelpazede eticaret ve sosyal medyada hizmetler sunabilmek, müşterilerimizi daha iyi tanımak, anlamak, gerek Grupanya.com üzerinden gerekse mobil teknolojiler vasıtasıyla kendi ilgi alanları doğrultusunda kampanyalar üretmek.
2012, altyapısını ve kalite standartlarını sağlam kurabilmiş şirketler ile bunu sağlayamamış şirketlerin farkının ortaya çıktığı bir yıl olacak. Geleceğe ve yeniliklere yatırım yapmış şirketler için heyecanlı bir yıl. Ekonominin büyümesi yavaşlayabilir ama biz hizmet sektöründeki işletmelerin boş kapasitelerini doldurmak için güvenecekleri bir iş ortağı olmaya devam edeceğiz.
“Rekabet artarak devam edecek ancak operasyonel maliyetlerin yüksek olması nedeniyle pazarda konsolidasyon da sürecektir”
Onur Güler, Bombastik Kurucu Ortak
2012’de de rekabet artarak devam edecek. Ancak modelin operasyonel maliyetinin çok yüksek olması nedeniyle pazarda konsolidasyon da sürecektir. Dikey fırsatlar sunan firmalar da pazarda yerini almaya başladı.Bu alandaki firma sayısının artacağını düşünüyoruz.
2011 büyük ölçüde yeniden yapılanma çalışmalarıyla geçti. Grupca.com sektördeki ilk sitelerden biri olarak belirli bir konuma gelmiş ve organik büyüyen bir müşteri veritabanına ulaşmıştı. Bu yılın ortalarında Grupca, Bombastik olarak isim değiştirdi ve Bilyoner’den yatırım aldı. Tatil sezonunun başlangıç döneminde yapılan isim ve site değişikliğinin varolan trafiğe ve büyümeye negatif etkileri olduğunu söyleyebiliriz.
Bunun yanı sıra bu sene içinde özellikle yurtdışında grup satın alma sitelerinin trendinde ciddi düşüşler yaşandığına dair birçok haber yayınlandı. Türkiye’de de benzer bir durumun gözlemlendiğini söyleyebiliriz. Pazardaki satış hacmi doygunluğa ulaşmış görünmekte. Grup satın alma iş modelinin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yılın en sıcak ve ilgi çeken modeli olması nedeniyle çok fazla site yayına girdi. Rekabeti çok yüksek bir noktaya taşıyan bu durum beraberinde firmaları ve son kullanıcıyı etkileyen bazı problemleri getirdi. Bunun dışında sektörde yaşanan diğer problemler iş modelinin sorgulanmasına neden olsa da, bu sorunların giderilmesiyle 2012’de sağlıklı bir büyüme yakalanacağını düşünüyoruz. 2012’de de rekabet artarak devam edecek. Ancak modelin operasyonel maliyetinin çok yüksek olması nedeniyle pazarda konsolidasyon da sürecektir. Dikey fırsatlar sunan firmalar da pazarda yerini almaya başladı.Bu alandaki firma sayısının artacağını düşünüyoruz.
2012’de hedefimiz sunduğumuz fırsatların çeşitliliğini ve üye sayımızı sağlıklı bir şekilde artırmak. Müşteri odaklı bir firma olduğumuzu düşünüyoruz, dolayısıyla hem firmaların hem son kullanıcıların memnun kalacakları kampanyalar düzenleyerek büyümeyi sürdürmek istiyoruz.
“2011 yılını toplam 11 milyon TL ciro ile kapatmayı planlıyoruz. 2012 ciro hedefimiz 25 milyon TL”
Murat Demirhan, Markapon, Genel Müdür
2012’de sektörün, kalite ve müşteri güvenine odaklanan daha az sayıda oyuncuyla ciro ve karlılık anlamında sağlıklı bir büyüme göstereceğine inanıyorum. Klasik grup satın alma siteleri için zor bir yıl olacak. Ciddi bir konsolidasyon, satın alma, birleşmeler ve kar marjlarının yükselmesini bekliyorum.
Markapon, 2011’de aslında baştan kuruldu diyebiliriz. İlk iki çeyrekte organizasyon kurma ve yeni üye kazanımına, üçüncü çeyrekte ise yazılım ve tasarımımızı geliştirmeye odaklandık. En önemlisi de Markapon, iş modelini grup indirim modelinden ayrıştırıp/uzaklaştırıp, kendi özel modelini yarattı.
Özellikle yurtdışında grup satın alma sitelerinin trendinde ciddi düşüşler yaşandığına çıkan haberlere gelirsek; hizmet satışına odaklanan klasik grup alışveriş modelinde bir yavaşlama olduğu doğru. Ancak Markapon bu negatif trendden etkilenmedi. Ürün ve tatil segmentlerine zamanında odaklanarak mix’imizde yaptığımız dönüşüm sayesinde, son çeyrek ciromuz ilk iki çeyreğin %30 üzerinde gerçekleşti.
2012’de “e-mail iletişimi ile fırsat hizmet/ürün pazarlama” işinin hala ciddi bir ticaret potansiyeli taşıdığını düşünüyorum. 2012’de sektörün, kalite ve müşteri güvenine odaklanan daha az sayıda oyuncuyla ciro ve karlılık anlamında sağlıklı bir büyüme göstereceğine de inanıyorum. Klasik grup satın alma siteleri icin zor bir yıl olacak. Ciddi bir konsolidasyon, satın alma, birleşmeler ve kar marjlarının yükselmesini bekliyorum. Tüketici memnuniyeti ve güven unsurları ön plana çıkacak.
2011 yılını toplam 11 milyon TL ciro ile kapatmayı planlıyoruz. 1,6 milyon kayıtlı e-mail adresine sahibiz. Markapon fırsatları, Markapon ve GittiGidiyor aracılığıyla her gün 250.000 farklı kişiye ulaşıyor. Bu anlamda sektörde lider konumda olduğumuzu düşünüyorum. 2012 ciro hedefimiz 25 milyon TL.
E-ticarette başarılı olmanın yolu sürekli yenilik ve oyunu değistirme becerisinden geçiyor. Markapon, 2012’de yeni uygulamalarıyla hem işletme/tedarikçi hem de tüketicilerine kazandırmaya devam edecek.