Müşterilerinizi sevin, çünkü bir yerden sonra onlar olmadan işinizi yapmanız çok zor. Tabi yüzüne karşı gülümserken içten içe onları boğmak istiyor olabilirsiniz. Bazen sadece müşteri de değil, proje yöneticilerinizi de boğmak istiyor olabilirsiniz ama yine de dayanmalısınız.
Eğer bu yazıyı okuyan kişi bir müşteri veya proje yöneticisiyse tasarımcısına en azından aşağıdaki soruları sormaması gerektiğini bilmeli. Ama yine de bu soruları sorarsanız ardından başınıza gelecekler için garanti veremem.
1- Katmanlarla oynayabileceğimiz şekilde dosyayı alabilir miyiz? İçerde biraz oynamak istiyoruz.
Muhtemelen içerde layer’lara aşina birine (takım in-house ekip diyemiyorum) verip üzerinde değişiklikler yapacaklar, seçtiğiniz fontu değiştirecekler ve muhtemelen yaptığınız işin tüm ruhunu kaybetmesine neden olacaklar.
2- Tasarıma “şöyle” bir şey ekleyebilir miyiz?
Bu soruyu soran kişi çok yüksek ihtimalle bir yerlerde gördüğü bir tasarım öğesini çok beğendi ve sıfırdan yaptırmak ona çok pahalıya mal olacağı için sizin tasarımınızda bunu çözmeye çalışıyor.
Hangi tasarımcı kendi tarzının dışına çıkıp başkasını kopyalamak ister ki?
Muhtemelen tasarımcının içinde fırtınalara koparak size cevabı şu olur: “Bu öneriye saygı duyuyorum fakat yaptığımız işe benim yaptığım tasarım çok daha uygun olacaktır.”
3- Word formatında alabilir miyiz?
Şaka değil gerçek!
Eğer çok şanslı bir tasarımcı değilse tüm tasarımcılar hayatı boyunca en az bir tane böyle müşteriyle başa çıkmak zorunda kalır. Tasarım işinden anlamıyor olabilirsiniz ama en azından temel bir bilgi sahibi olmak yaptırdığınız işin daha kaliteli çıkmasını sağlamaz mı sizce de?
Tasarımcı size “Word formatı diye bir çıktı alamam fakat dilerseniz reader ürününde görüntüleyebileceğiniz pdf formatı vermekten mutluluk duyarım” diyebilir fakat gerçekte şöyle: “Word? Word!! Worrddddddd!!!1” (:
4- Sadece bir şey daha!
Evet, tasarımcıların en çok nefret ettiği şeylerden biri de ne istediğini gerçekte bilmeyen veya “bilmiyor muş gibi yapan” kurnaz müşteri. Bu müşteriler ilk başta basit taleplerle işi ucuza alıp sonrasında “sadece bir şey daha” sözcüğünü defalarca kullanarak mail kutunuzu doldurur.
Steve Jobs sunumlarında heyecanla “just one more thing” sözcüğünü heyecanla bekleyen tasarımcılar emin olun sizden bunu duymak istemezler.
5- Google’dan şu görseli buldum, bunu kullanalım!
Yine kurnaz ve/veya cahil bir müşteri. Siz stok görsel sitelerinden görseli seçtiniz ve kullandınız fakat müşteriniz Google’dan bulduğu bir görseli kullanmanızı istiyor. Tabi ki ne hukuk ne de telif hakkına dair bir bilgisi bulunmuyor. Siz yine de sakin olun ve düzgün bir şekilde açıklayın.
6- Bu iş sana çok büyük müşteriler kazandıracak, bizim için bunu bedavaya yapar mısın?
En eski taktiklerden biridir bu. Çok açık ve net bir şekilde gidip bir diş doktoruna dişlerinizi beyazlatmasını ve bunu bedava yapmasını çünkü tüm arkadaşlarınızı yönlendireceğinizi söylerseniz ne cevap alırsınız? Ya da bir tamirci için aynı senaryoyu düşünün? Evet, tahmin ettiğiniz gibi cevap “hayır!” Sormazsanız bunu daha iyi edersiniz.
7- Bu çok kolaymış! Ben de yapabilirim.
House izleyerek ne kadar doktor olabilirseniz tasarımcı izleyerek de o kadar tasarımcı olabilirsiniz. Tasarım, hakimiyet ve bilgi birikimi gerektirir! Gerçekten biraz realist olmanın zamanı gelmedi mi?
8- Şu anda içeriğimiz yok ama sen tasarımı yap, içeriği sonra ekleriz!
Eğer bir blog sitesinden söz etmiyorsanız gerçekten şaşırmış olmalısınız! Marka, isim, slogan, hedef amaç ve daha bir çok detay konuşulmadan bir site yaptırabileceğinizi size düşündüren şey nedir? Coming Sans ile her şeyi hazırlayıp bir kaç ayıcık ve çiçek eklenmiş bir site işinizi ne kadar görür düşünün?
Önce marka kimliğinizi belirleyip içeriğinizi netleştirdikten sonra tekrar site için konuşabilirsiniz.
9- Biraz daha janjanlı yapabilir miyiz?
Eski kafa müşteriler genelde “janjanlı” şeyleri severler. Aslında ne istediklerini bilmezler ekranın ışığını artırırsanız muhtemelen iyi bir değişiklik olduğunu düşünürler. Eğer gerçekten biraz parlak renkler işinizi görüyorsa şanslısınız. Öteki türlü tamamen pavyon ışıklandırması gibi yapabilirsiniz!
10- Biraz daha yapana kadar ödeme yapmayacağım!
Evet, bir tasarımcının kabusu yapılması gerkenden fazla işi aynı fiyata yaptırmaya çalışan ve bunu yaparken sizi ödeme yapmamakla tehdit eden kişiler. Bunu önlemenin en etkili yolu başlamadan önce bir kısım ödeme almaktır. Sonraki olası durumlarda işi bırakabilirsiniz. Ama genelde her tasarımıcının başına böyle kötü insanlar gelir.