Dün gizlilik savunucuları için Facebook’a taarruz günüydü. Hacker News haber forumlarına düşen ve artık kaldırılmış olan bir video, Facebook’da bir saat içinde nasıl 1.800 Beğen alacağınızı anlatıyordu. Facebook ölçümleri hileleri ve bunlardan para yapan dolandırıcılar yeni bir fenomen değil tabii ki, ama insanları şaşırtan, bu özel hilenin üzerinden döndüğü mecraydı: Özel mesajlar.
The Wall Street Journal teknoloji blogu Digits, bu videoyu izleyen yazar Jennifer Valentino-DeVries ve güvenlik araştırmacısı Ashkan Soltani’nin hazırladığı makaleyi “Özel Mesajlarınız Ne Kadar Özel?” başlığıyla yayınlayınca, büyük tartışma başladı. Kulaktan kulağa yayılırken iyice başkalaşan hikayeye göre, Facebook mesajlarınızı okuyor, onun içindeki iğrenç de olsa güzel de olsa ne ilgi alanı varsa sizin adınıza ‘Beğen’iyordu. Yani övdüğünüz, yerdiğiniz, dalga geçtiğiniz, bildirdiğiniz, onaylayarak veya onaylamadan paylaştığınız her şeyi Beğen’miş olmanız yetmiyormuş gibi, kim bilir Facebook hakkınızda neler öğreniyordu!
Neyse ki, bunlar gerçeği yansıtmıyor. Evet, Facebook bünyesindeki bütün verileri tarıyor. Sırf pazarlama için anonim demografik bilgi edinmek adına değil üstelik. Facebook’un mesajlarının içeriğinde suç öğesi de aradığını ve bunun bir sonucu olarak sohbet içeriğini tarayarak yakaladığı çocuk tacizcisinin hikayesini biliyoruz. Ama olayın büyümesiyle Facebook’un yaptığı resmi açıklamaya göre, özel mesajların içeriğinin Beğen’e dönüştüğü sistem özel hayata 100% saygılı.
Olay şundan ibaret: İçerisinde Facebook’un Beğen, Tavsiye Et, Paylaş düğmeleri bulunduran bir sayfanın adresini, Facebook’un herhangi bir yerinde paylaştığınızda, o sayfanın Beğen’ilme sayısı artıyor. Facebook, bilerek veya veritabanının oluşturuluş şeklinden dolayı, bir Beğen düğmesi ile alakalandırılmış bir URL’yi her gördüğünde beğen sayısını artırıyor. Bu olayın ortaya çıkardığı bir hata yüzünden, bazen bir paylaşım üzerinden iki kere artırabiliyor, ama o kadar.
Bu yeni bir şey değil. Facebook’un Beğen düğmesi için hazırladığı SSS sayfasındaki bir soru, durumu özetliyor:
Beğen düğmesinin üzerindeki sayı nelerden oluşuyor?
Bu sayı, aşağıdakilerin toplamıdır:
- URL beğenilme sayısı
- URL paylaşılma sayısı (Facebook’a kopyala/yapıştır yoluyla koyulan linkleri içerir)
- Facebook üzerinde paylaşılan URL’nin topladığı beğen ve yorumlar
- Gelen kutunuzdaki bu URL’yi içeren mesajlar
Bu yalnızca dış URL’ler için geçerli bir sistem, yani Facebook Sayfalar’ında çalışan bir dinamik değil. Bilinen bir dinamik olması, mükemmel bir dinamik olduğu anlamına gelmiyor. Yaptığımız testlerde keşfettiğimiz üzere, aynı URL’yi her başka bir kişiye gönderdiğinizde, Facebook dışından gelen URL’nin beğeni sayısı 1 artıyor. 3 kişiye ayrı ayrı mesajlarda gönderirseniz, 3 artıyor. Neyse ki, grup mesajlarda kaç kişi olursa olsun 1 mesaj başına 1 artıyor. Ama 1 kişiye URL’yi üst üste 3 kere gönderseniz bile, sayı 3 kere artıyor.
Facebook’un silmeye başladığı spam ve sahte hesapların değeri biraz daha arttı. Apaçilere duyurulur.