Herhangi bir internet şirketinin, sahip olduğu platform ile ilgili istatistikleri veya anlamlı verileri açıklaması her zaman iyi bir durum değildir. Bu yüzden de Facebook ya da Twitter ile ilgili verilere ulaşmak çok zor (açıklanan veriler de global veriler zaten).
Sosyal ağlar ile ilgili Türkiye’de yapılan araştırmaların en sonuncusunda, benim hatırladığım kadarıyla TGI Net araştırması, Türk kullanıcıların Facebook’ta ortalama 160 arkadaşa sahip olduğu yazıyordu. Ancak araştırmaya katılan kitlenin düşük örnekleminden ve araştırmayı yapanların kitleyi yeterince tanımadıklarını düşündüğümden dolayı bu araştırmayı çok ciddiye almıyordum.
Bu sabah ise sosyalmedya.co’nun Facebook sayfasında Insight’lara bakarken bir şey farkettim, aslında basit bir hesapla, kullanıcıların ortalama arkadaş sayılarını yaklaşık olarak hesaplayabilirim, nasıl mı?
Öncelikle aklımdaki sistematiği açıklayayım, sosyalmedya.co’nun Facebook sayfasını beğenenlerin sayısı 45.452 (an itibariyle). Örneklem olarak makul bir sayı bence, 30 milyon Türk kullanıcısını temsil edebilir (günün sonunda TGI araştırması 1.000 kişi ile yapılmıyor mu?). Facebook Insight’larda görünen, sayfamızı beğenen insanların toplam arkadaş sayısı ise 12.518.525. Her iki sayı da “Tekil” kullanıcıyı belirtiyor. Dolayısıyla, iki rakamın örneklemi de gayet önemli. Tabi sosyalmedya.co’nun Facebook fan sayfasında sadece Türkçe içerik yayınlanıyor, ayrıca Facebook reklamı yapılacağı zaman Türkiye kitlesine yapılıyor. Dolayısıyla veri az kirli (veri tertemiz demiyorum, ancak az kirli olduğu aşikar).
Yukarıdaki iki rakam önemli, evet, ancak hesaplamayı yapabilmemiz için, bu iki rakamın referansları da gerekli, yani yukarıdaki ekran görüntüsündeki “Yeşil” renk ile yazılan değişim oranları.
Hesabımız ise basit, öncelikle “Toplam Beğenmeler” bölümündeki hesabı yapalım. Eğer bu hafta ile geçen hafta arasında %2.28 oranında bir değişim varsa, değişimin kaç kişiye tekabül ettiğini hesaplayalım:
44.452 / 102,28 X 100 = 43.461 kişi. Yani geçtiğimiz hafta sayfayı beğenenlerin sayısı 43.461 kişi iken, geçtiğimiz 1 haftada 991 kişi sayfayı beğenmiş ve toplam 44.452 kişi olmuşuz. 991 rakamını aklınızda tutun.
Geçtiğimiz haftaki “Hayranların Arkadaşları” sayısını da aynı şekilde hesaplayalım:
12.518.525 / 102,13 X 100 = 12.257.441 kişi. Yani geçtiğimiz hafta ile bu hafta arasında “Hayranların Arkadaşları” sayısındaki değişim 261.083 kişiye tekabül ediyor.
Öyleyse geçtiğimiz hafta kazandığımız hayran sayısına, hayranların arkadaşları sayısını bölersek, ortalama arkadaş sayısına ulaşabiliriz. O zaman da karşımıza şu sonuç çıkıyor:
Hayranların Arkadaşları / Hayran Sayısı = Hayranların Ortalama Arkadaş Sayısı
261.083 / 991 = 263
Rakamın tam anlamıyla doğru olduğunu söylemiyorum, ancak doğruya çok yakın bir rakam olduğundan eminim. Çünkü geçtiğimiz hafta birkaç post için deneme Promoted reklamlar yaptık ve kitlemiz her seferinde Türkiye’ydi. Dolayısıyla kazandığımız fanların hepsinin Türk olduğundan eminim.
Bu ortalama rakamı neden şu anki var olan rakamlarla da hesapladım, yani;
Hayranların Arkadaşları / Sahip Olduğumuz Fan Sayısı = 280 rakamına ulaştık. Ancak toplam fan sayımızla bu hesabı yaptığımızda, daha önceki fanlarımızın tamamının Türk olduğundan emin olmadığımız için, rakamı ciddiye alamadım.
Bu arada, birkaç arkadaşımdan da rica ettim, sahip oldukları sayfaların Insight ekran görüntüleri için, aynı hesapları yaptığımda, ortalama aynı rakamı buldum.
Şimdi, siz de sahip olduğunuz Facebook fan sayfaları ile bu hesabı yapıp hem bizimle hem de okuyucularımızla paylaşır mısınız? Kendi istatistiğimizi kendimiz yaratalım.
Ayrıca lütfen Devlet Bahçeli esprilerinizi de kendinize saklayın ;)
Sayfamızın beğenenleri öğrenciler oluşturuyor. 6900 kullanıcıyla 355 çıktı.
Sıkıntı şu ki, hayranlarının arkadaşları eğer tekil olarak sayılıyor ise hayranların birbirleri ile olan arkadaş kesişimlerinden dolayı bu rakamın çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.
Yani tüm facebook kullanıcılarının beğendiği bir sayfa düşünün. Bu hayranların arkadaş sayıları yine tüm facebook kullanıcı sayıları olacak ise; doğru bir data elde etmek için sosyalmedya.co gibi çok hayranı olan bir sayfa değil, 0 hayranı olan bir sayfadan bu deney yapılırsa gerçeğe daha yakın sonuçlar çıkacaktır sanırım.
Eğer hayran sayılarını tekil olarak saymıyor ise de 1055 kişilik tamamen Türk kullanıcıların beğendiği sayfamızda ortalama arkadaş sayısı yaklaşık 430 :)
Anket firmaları 1000 kişiyle örneklem oluştururken, o 1000 kişinin kadın/erkek oranını, yaş gruplarını, gelir dağılımlarını vb. her zaman için Türkiye ortalamalarına (veya yerel bir anketse, yörenin ortalamalarına) göre yaparlar. Örneğin Türkiye’de kadınların erkeklere oranı %48’e %52’yse ve Türkiye’deki 75 milyon kişiden %30’u 18-25 yaş aralığındaysa, 1000 kişilik örneklemde 144 tane genç kız bulunmalıdır.
SM.co’yu Facebook’ta beğenen kişiler arasında, Facebook’un yaş dağılımına göre daha farklı bir yaş grubu ağırlık göstereceği açık; yani mesela Facebook’taki Türklerin %50’si 18-25 ise bu oran SM.co’nun Facebook sayfasını beğenenler içinde %80’lere kadar fırlayabilir. Dolayısıyla geçersiz bir örneklem üzerinden işlem yapılmış demektir.
Tabii örneklem geçerliyse, ona bir sözüm olamaz. Ama gördüğüm kadarıyla örneklem oluşturulmamış.
Sosyalmedya.co’yu takip eden kitle sosyal ağlara ilgisi olan insanlardan oluşur. Haliyle Facebook’u aktif kullanan insanların arkadaş sayısının fazla olması gözle görülür bir şeydir. Türkiye’nin genel profilini yansıtmasını bekleyemeyiz. Barış Beyin dediği gibi demografik dağılım yapılmamıştır. Özetle istatistiki olarak örneklem seçiminiz yanlıştır.