Sosyal ağlarda ne kadar etkili olduğunuzu ölçmeyi hedefleyen Klout, 2011 yılının özellikle ikinci yarısında epey dikkat çeken bir girişim haline geldi. Sosyal ağlarda ölçümleme yapmakla kafayı bozduğumuz ve kullanıcıların sosyal ağların yayılım gücüyle kitleleri etkileyebildiğini fark ettiği şu zamanlarda Klout’un yükselişinin kuşkusuz en önemli nedeni kullanıcıların duygularına ve egolarına dokunmasıydı.
Kullandığı sosyal medya platformlarını Klout hesabına ekleyen ve bu sosyal ağlardaki etkinlikleriyle 100 üzerinden puan verilen kullanıcılar daha etkili olabilmek ve puanlarını arttırmak için çaba sarf etmeye ve doğal olarak Klout’a farkında olmadan da olsa duygusal olarak bağlanmaya başladılar.
Klout’un temel olarak yaptığı şey sosyal medya kullanıcılarının başta takipçileri olmak üzere diğer kullanıcılar üzerinde bıraktığı etkiyi (influence) ölçmek. Ancak tam da bu noktada yanlış giden bir şeyler var.
Bana kalırsa Klout’un felsefesinin üzerine kurulduğu “etki bırakmak” durumu Klout’un asıl zayıf olduğu alandır.
Öncelikle temelden etki konusuna değinmek istiyorum.
Takdir edersiniz ki bir insanın üzerinde bıraktığınız etki sayılarla, verilerle ya da puanlarla ölçülemez. Etki görecelidir ve herkes için farklı anlam ifade eder. Etki denen şey kendini anında gösteren bir olgu olmak zorunda da değildir. Aylar yıllar sonra dahi birinin sizi geçmişte etkilemiş olduğunu fark edebilirsiniz. Ayrıca fark etmeseniz bile etkilenmiş olabilirsiniz.
Yani “etki” konusunun ne kadar muğlak bir kavram olduğu ortadadır.
Şu önemli nokta birçok insan tarafından es geçiliyor: Klout’taki puanınızın düşük ya da yüksek oluşu sizin ne kadar etkili bir insan olduğunuzu değil, Klout’un sizi kendi algoritmasına göre düşük ya da yüksek bir puanla değerlendirmiş olduğunu gösterir. Bu verilerin ne kadar geçerli olduğu ise kitlelerin mevzu bahis verilere ne kadar önem verdiğine bağlı olarak değişir. Aslında bu kadar basittir.
Şu sıralar birçok İK çalışanı ya da sosyal medya uzmanı Klout skoru yüksek olan kişilerin “etkili” olduğunu düşünmekte. Çünkü ölçüm yapmak sonuçlara ulaşmak adına somut bir adım atmak demek ancak kimse Klout’un bu puanları nasıl belirlediğini merak etme zahmetine girmiyor.
Bunun yanında ise Klout’un yalnızca dijital evrende değil, dijitalin dışında da bir “etki ölçümleme” aracı haline geldiği illüzyonuna kapılma durumu var. Çünkü bu iki evren arasında kalın çizgiler bulunmuyor ve bir kişiye “etkili” sıfatını layık gördüğünüzde o hem offline hem de online tarafta etkili olarak anılmaya başlıyor.
Örneğin TTNet’in CEO’su Tahsin Yılmaz’ın Klout skoru 54 olarak belirlenmiş. TTNet’in CEO’su Tahsin Yılmaz’ın, skoru 54 civarında olan ve üniversite okuyan genç bir sosyal medya kullanıcısından bu skorun gösterdiğinden çok daha etkili olduğu ortada olan bir gerçektir. Ama kavramların birbirine girmesinin de yardımıyla her iki kişi de bizim gözümüzde etkili olarak sayılıyor.
Maalesef Klout ciddi ciddi bir etki ölçüm aracı ya da kredi belirleme sistemi olarak algılanmaya başlandı ancak kredi belirleyen kurumların bu kredileri nasıl belirlediklerine dair kalın kural kitapları bulunur. Siz doğru adımları atarsınız ve hak ederek kredinizi yükseltirsiniz. Klout’ta ise puanınızın niye düşük ya da yüksek olduğunu anlamanız mümkün değildir.
Gerçi Klout çalışanları meraklı kullanıcıları yatıştırmak için birkaç noktayı belirtmişlerdir. Daha fazla takipçisi olan, Twitter’da retweet ve mention, Facebook’ta ise beğeni ve yorum alan yani etkileşim yaratan kişilerin puanı yükselir, o kişiler “etkili” olarak etiketlenir.
Ancak Klout asıl önemli olanı yani etkileşim sırasında ortaya çıkan içeriği ölçmez. Yani bir arkadaşıma atacağım yorumun içeriği absürd bir şey de olsa faydalı bir tavsiye de olsa Klout için aynı sonuca çıkar. Ya da Klout o arkadaşımın benim tavsiyemden ne kadar etkilendiğini ölçemez. Belki çok etkilendi, belki etkileniyor numarası yaptı ama Klout için bu önemli değildir. Gerçi Klout içeriğe bile eğilemiyorken, duygularını ölçüp ölçmediğini sorgulamak epey saçma olur.
Peki “etki” böyle mi ölçülür?
Klout sizin -herhangi bir dünyada- ne kadar etkili bir insan olduğunuzu ölçmez, ölçemez. Klout ancak ve ancak sizin online dünyada ne kadar etkileşime giriyor olduğunuzu ölçer. Onu da nasıl hesapladığını anlatmaz, şeffaf değildir.
Şimdi Klout’u ciddiye almam için varsa bana bir sebep söyleyin lütfen.
“Etki” kavramı elbette like, RT vb. üstünden tam anlamıyla ölçülemez. Ama ortada böyle bir amaç olduğunu sanmıyorum. Zaten bir insanın diğeri üstündeki etkisi bırakın sosyal ağ üstündeki araçları, günlük hayatta kapsamlı klinik araştırmalarla bile tam anlamıyla belirlenemez.
Klout örneğindeki amaç, niteliksel bir ilişkiyi niceliksel yollarla mümkün olan en iyi şekilde açıklamak ve ölçmektir. Tıpkı sosyal medya takip ve ölçümlemede yapılmaya çalışıldığı gibi, burada da mümkün olan en iyi algoritmayla bir endeks oluşturulmaya çalışılıyor. Unutmayalım ki bir algoritmanın başarısı temel olarak hangi değişkenleri, hangi ağırlıkla ve nasıl bir ilişki modeliyle hesaplayacağına bağlıdır.
Şu haliyle başarılı mı? Bence de değil. Şeffaf olmadığı da doğru. Geliştirilebilir mi? Kesinlikle! Özellikle semantik Web ile bu ve benzeri alanlarda çok ciddi gelişmeler göreceğimiz kesin. Zira dijital pazarlamanın geleceğinde her kullanıcıyı aynı kefeye koymamak, etki gücü ya da bizimle etkileşimi yüksek olanları belirlemek var.
İşin politik ve ahlaki sonuçları ise apayrı bir konu.
Çok güzel bir konuya değinmişsin ama bence klout hakkında konuşmak için henüz erken. Bencede klout söylediğin sebeplerden dolayı karakteri oturmamış bir yapı. Aslında gerçek bir etkileşim yaptığında skorun ciddi oranda yükseliyor. Benim bir yazımı Okan Bayülgenin paylaşmasıyla 10 puan birden artmıştı skorum. Fakat devamını getiremeyince düşüşe geçti. Dolayısıyla kloutun skorları günlük etkileşimi yansıtıyor diyebiliriz. Hergün bu işlerle düzenli uğraşmak gerekiyor skoru korumak için.
Ama klout skorunun algoritmasındaki asıl saçmalık şu bence: Sadece twitter platformunu ekleyerek tweet atıp günlük düzenli 10 RT alan biri ile benim gibi 6-7 platformdan skor yükseltmek isteyen birini ayrıştıramıyor. Kendimce mutlu olduğumu düşünüyorum ama her klout u açtığımda skorumun düştüğünü görmek beni kızdırıyor. Şimdi işe alımlarda firmalar skorumu yoksa kullanıcının kaç platformda etki yaptığını mı göz önünde bulunduruyor? Bunu bilmeleri lazım. İşe alımlardaki önemi bir yana, kendini bilen birinin ne zaman nerede olduğunu görmesi açısından güzel bir uygulama diye düşünüyorum.
klout.com/oguzhanakman :)
@ oğuzhan: tam olarak klout’u benim gözümden düşüren budur işte. hala ama hala bu skorları nasıl belirlediklerini açıklamamaları. sen de diyorsun, platforma mı bağlı yoksa rt’lere vs mi bağlı belli değil. belli başlı bir rakibi olmadığı için de yoluna devam edebiliyor. daha iyisi yok, aslına bakarsanız bu konuda bi ölçüm yapmaya kalkışmak bile zor iş.
@ ulug: klout’un sloganı “standart of influence”. etki kelimesi maalesef ingilizcedeki influence kadar etkili değil. influence çok güçlü bir kelime. etki bırakmaktan daha çeşitli anlamlara gelerek de zenginleşiyor. neticede bu adamların amacı etkiyi ölçmek ama sosyal ağlarda yazdıklarımızın içeriğini ölçemedikçe etkiyi tam anlamıyla ölçmelerinin rasyonel bir açıklaması yok. daha iyi olur mu, pek sanmıyorum ama merakla gözlemliyorum adamları.
Klout kullanmıyorum, ana Klout’un popülerliği ölçmeye çalıştığı bence yeterince açık.
“Etkileyici” sıfatı kullanılıyorsa, o olsa olsa pazarlama unsuru olarak kullanılmıştır.
@Batuhan oldukça başarılı bir yaklaşım, yazının güzelliği daha önce kimsenin farketmediği konulara değinmesinden değil, çoğumuzun ara ara sezinleyip de ya düşünce metodolojimizin zayıflığından ya da tembelliğimizden somutlaştırmaya fırsat bulamadığımız bir çıkarımı bizim yerimize ve bizim için çok net yapmış olmasından ileri geliyor. Teşekkürler.
Hani derlerya iyi futbol ve skor farkli seylerdir. Tamamen onun gibi, Klout yalnizca skora bakar ama izleyiciler baska seylerden keyif alir. Alex Fergusonun istatistiklerle ilgili soyle buyurmustur;
“İstatistik mini etek gibidir,birçok şeyi gösterir ama asıl görmek istediğinizi göstermez.”
@oguzhan: Şöyle bir ibare mevcut
“We do not have any bias towards one network over another. If you influence someone on Facebook, Twitter or Tumblr — that is the same in our algorithm’s eyes. It is about the people you influence not the network is happens on. Adding a new network will never decrease your score, but it may not add to it if you have no influence in that network. Removing a network will never increase your score”.
Burada sonda belirtilene göre network ekleyip çıkarmanın bir etkisi yok. zaten birçok insanla farklı networkler üzerinde tekrar tekrar buluşuyoruz. Bir girdimiz aynı kişiye farklı kanallardan ulaşabiliyor ama bu onun üzerindeki etkiyi değiştirmeyeceğinden bağlı bir ağdaki aktivitenin total skora etkisi önemsiz olmalı.
Ben Klout’ u şeffaf olmayan ama yerinde bir girişim olarak görüyorum. Doğal Dil İşleme, Anlamsal Web gibi konularda yaşanacak gelişmeler ile insanların yorumlarından, paylaşırken ya da RT ederken girdikleri cümlelerden de elde edilecek bulanık(fuzzy) etki değeri ile %100 değil ama giderek daha doğru sonuçlar üretecek hale gelecektir.
Tabi aslında bir de sosyal medyaya yansıtmadığımız duygu ve düşüncelerimiz de mevcut. Popüler bir kişi çok sayıda ve anlamsız RT yapmaya başladığında takipçileri üzerinde negatif bir etki bırakıyor aslında. Takipçilerinin bunu belirtmemesi bu etkiyi dijital ortama aktarmayacağından Klout gibi ölçümleme araçları insan hissiyatı üzerinde %100 anlam çıkaramayacaktır.
Algoritmalarında kullandıkları mevcut donelere bakarsak bu algoritmanın çıktısının etki olması günümüzde pek mümkün değil gibi. Aktiflik ve popülerlik gibi bir çıkarım daha doğru gibi geliyor bana.
Bu arada 10 puan daha alırsam TTNET e CEO olarak başvurmayı planlıyorum ;)
Benim iznim olmadan fotoğrafımı yayınlamış oluyor. Ben tüm hesaplarımı kapatmama rağmen gösteriyor adımı soyadımı. Nasıl silinebilir? Yardımcı olursanız sevinirim.
Makale ve düşüncelerinizi katılıyorum ama ben klout daha farklı bir acasında kullanmayı hedefliyorum. Şöyle bir senaryo açıklayım. Eğer klout Platformun altında benim şahsi hesaplar ve sayfalar entegre edildiği ise tabiki tepki (influnce) pozitif olur, çünkü arkadaşlarınız size kırmamak için ve sevdiğiniz için paylaşmış olan içerik veya görselleri beğenecekler, paylaşacaklar, Google + verecekler veya retweet edecekler. Asıl meselesi bizim sahamızda oynamak değil dış dünyanın tepki ölçmek bence. Çünkü bir markanın ne kadar başaraı olduğunuz ve sadakatlı takipçi olduğunuz ölçmek için Klout bence iyi bir araç. Örnek olarak http://sosyalmedya.co verelim. Ben devamlı web sitenizdeki makale dikkatlı okuyourm ve takip etmekteyim, zaman zaman retweet ve sosyal paylaşımlar da yapıyourm ve benim gibi binlerce insanlar aynısı yapıyorlardır. Bu tıp davranışlarına karşı klout skorunuz 75 üst olmalı ve bu size ne kadar sevdiğinizi çok iyi açıklayabilir. Saygılarımızla, Türkçem çok zayıf eğer bir hatalı cümle yazdığı isem özür dilerim
Klout bugün geldiği noktafa Başta facebook ve tvitter üyeliğiyle sizi sisteme dahil ediyor. Bence Klout çok parlak bir fikir.. Hatta birkaç arkadaşım sosyal ağları birbirine entegre eden bir yazılım geliştirmekten bile bir aralar bahsetmişlerdi.. Klout’ facebook, tvitter, instagram, linkedıN vs kullanıcıların açık profiline, arkadaş listene, e-postalara, Haber Kaynakları, yer bildirimlerine, eğitim hayatına, yaşadığın şehre, fotoğraflarına ve beğenilerine yada tüm çevrimiçi deneyimlerinin tamamına ulaştığı için en basitinden harika bir dijital pazarlama aracı..