Instagram’ın Facebook tarafından 1 milyar dolara satın alınmasının ardından gözler Pinterest ve Path‘e çevrildi. Yeni bir internet balonu ile karşı karşı mıyız endişesi yaşadığımız şu günlerde, pazarın devleri kullanıcılar tarafından beğenilen ve kendi kitlesini oluşturan sosyal ağları yakın markajlarına alıyorlar. Path, geçtiğimiz yıl Google tarafından satın alınmak istenirken, Pinterest hakkında söylentiler/varsayımlar ile neredeyse her gün karşılaşıyoruz.
Şimdilik Path’i bir kenara bırakalım ve Pinterest’in içinde bulunduğu duruma ve olası satışı hakkında biraz beyin jimnastiği yapalım.
Öncelikle hemen belirleyim ben Pinterest’in ömrünün kısa olacağı ve yakın zamanda popülaritesini kaybedeceğini düşünenlerdenim. Güncel AppData verileri de Pinterest’in 2011’in sonunda başlayan ve yılın ilk aylarında doruk noktasına ulaşan yükselişinin Mart sonu – Nisan başı itibariyle durduğunu ve düşüşün başladığını gösteriyor.
Pinterest yoğun pazarlama stratejisi ile yola çıkan bir sosyal ağ. Çoğumuz bu sosyal ağ ile geçtiğimiz aylar içerisinde tanışsak da geçmişi 2009 yılına kadar dayanıyor. 2010 yılında open betası başlayan site, yoğun PR çalışmaları ve basından aldığı destek neticesinde 2011 yılının son aylarında sosyal medya kullanıcılarının dikkatini çekmeyi başardı. Şimdi de bu yoğun talebin sonucu olarak Facebook, Google ve Microsoft gibi büyük internet şirketlerinin ilgisi ile karşı karşıya. Tıpkı Instagram’da olduğu gibi Pinterest her an milyar dolarlık şok bir satış haberi ile karşımıza çıkabilir. Özellikle de pazarın içerisinde bulunduğu durumu göz önüne aldığımızda.
Pinterest’in kaderi Instagram ile aynı olabilir mi veya olmalı mı? Instagram’ın milyar dolarlık satışı Pinterest’in de aynı ‘başarıya’ sahip olacağının göstergesi midir? Bu sorulara nacizane cevabım kocaman bir ‘Hayır‘ olacaktır. Peki neden?
Pinterest’te ‘güzel’ olmayan, sıradan görsellere yer yok!
Pinterest, sadece belirli kategorilerde ve internet kullanıcılarının belirli bir kısmına hitap eden bir sosyal ağ. Pinterest kullanıcıları da farkındadır, sosyal ağdaki görselleri rahatlıkla bir kaç kategoriye ayırarak sınıflandırabiliriz. Profesyoneller tarafından çekilmiş stil moda fotoğrafları, yine profesyoneller tarafından çekilmiş manzara fotoğrafları, Star Wars temalı eğlenceli görseller, 9GAG görselleri, Hollywood ünlülerinin stilize edilmiş fotoğrafları, film afişleri, yemek görselleri ve infografikler. Bunların dışında yine stilize edilmiş eğlenceli ve paylaşılası görselleri de ‘Diğer’ kategorisine ekleyebiliriz.
Pinterest herkese hitap etmiyor
Bilinen bir gerçek var ki Pinterest herkese hitap etmiyor. Futbolun (özellikle Türkiye’de) sosyal ağların temel konularından birisi olduğunu bilmemize rağmen Pinterest’te bir futbol severi, sevdiği futbolcuların/takımların fotoğraflarını paylaşırken göremiyoruz. Diğer bir popüler sosyal medya konusu olan politika da Pinterest için uygun bir konu değil. Başbakanın veya diğer politikacıların fotoğraflarını ancak eğlenceli olurlarsa Pinterest’te paylaşabiliriz. Pinterest’in doğasına uymayan konu başlıkları bir hayli fazla.
Güncel konular?
Bunun dışında sosyal ağların en çok beslendiği alanlardan birisi olan ‘güncel konular‘ Pinterest’te pek rağbet görmüyor. Facebook’ta arkadaşlarımız ile Twitter’da ise sesimizi duyurabildiğimiz tüm kullanıcılar ile güncel konular hakkında paylaşımda bulunarak veya onların paylaşımlarına yorum getirerek etkileşim içerisine girebiliyoruz. Ancak Pinterest görsel üzerine kurulu yapısı sebebiyle bu imkanı kullanıcılarına vermiyor ve böylece etkileşim için önemli bir malzeme olan güncel konuları saf dışı bırakıyor.
Pinterest’te üretmiyoruz, paylaşıyoruz
Sık sık blog yazarlığının ölmek üzere olduğundan şikayet ediyoruz. Bunun başlıca sebebi olarak da özgün içerik üretiminin azalması ve aynı oranda tekrar paylaşımın (reshare) artması olarak gösteriliyor. Tumblr, popülaritesini biraz da bu yeni alışkanlıklara borçlu. Pinterest’in durumu da Tumblr’dan hiç farklı değil. Mart ayında yayınlanan araştırma Pinterest’teki içeriklerin %80’inin repinlerden oluştuğu yönünde. Yani Pinterest’e görsel yüklemek yerine, paylaşılan görselleri tekrar paylaşmayı tercih ediyoruz.
Pinterest’te kendimizden hiç bahsetmiyoruz
Instagram’da günlük hayatımızdan fotoğrafları filtreleyip Facebook ve Twitter aracılığıyla çevremizdekiler ile paylaşıyoruz. Ancak Pinterest için durum böyle değil. Sosyal ağların en büyük motivasyonlarından birisi olan ‘kendinden bahsetmek‘ (hadi teşhiri de ekleyelim) Pinterest’in kapsama alanı dışında kalıyor.
“Bazen şansınız yaver gider”
2008 yılında Microsoft, Yahoo için 44.6 milyar dolarlık bir teklifte bulunmuş ancak bu teklif Yahoo yönetimi tarafından geri çevrilmişti. Sonraki yıllarda Yahoo’da işler kötü gitmeye başladı ve hepimizin tanık olduğu önlenemez bir düşüş yaşandı. Geçtiğimiz yıl San Francisco’da düzenlenen Web 2.0 etkinliğinde Steve Ballmer’a bu satın alma girişimi soruldu. Steve Ballmer, bu sorunun üzerine hafızalara kazınan şu cevabı verdi: “Sometimes, you’re lucky” (Bazen şanslısınızdır/şansınız yaver gider).
Olası bir Pinterest satışı veya reddedilen teklif sonrasındaki yıllarda benzer bir açıklamanın satın alamayan internet devinin CEO’sunun ağzından duyacağımızı düşünüyorum. Instagram satışının altında kalmak istemeyen Google Pinterest için astronomik bir rakam öderse, Zuckerberg bir kaç yıl içerisinde Ballmer’ınkine benzer bir açıklama yapabilir. Veya aynı şekilde Pinterest yönetimi tarafından reddedilen şirketin yönetiminden de benzer bir itiraf duyabiliriz.
Pinterest muhakkak ki iyi bir fikir üzerine kurulmuş ‘şık‘ bir mecra. Bunun yanında (bazı) markalar için pazarlama planlarına dahil edebilecekleri eşsiz bir alan. Ancak kısa sürede sahip oldukları popülariteye ve üçüncü büyük sosyal ağ sıfatlarına uzun süre sahip olacaklarını düşünmüyorum. Belki görsel tarafını zenginleştirmek isteyen bir sosyal ağın (Facebook?) hizmeti veya uzun soluklu, sadık kullanıcılara sahip bağımsız bir sosyal ağ. Ancak uzun vadeli, milyar dolarlık bir yatırım değil.
path, pinterest’e göre daha şanslı.