F-ticaretin Değişen Yüzü: Sosyal Hediye Servisleri

2011’in Facebook üzerinden alışverişin yükselişe geçeceği ve e-ticaretin şekil değiştirerek F-ticarete dönüşeceği bir yıl olması bekleniyordu. Facebook’ta mağaza açacak firmaların yanında sosyal ağın sanal para birimi Credits’in kullanımının artacağı da öngörüler arasında yer alıyordu. Credits’in kullanımı artsa da Facebook mağazaları beklenen ilgiyi görmedi ve yıl içerisinde açılan bir çok mağaza hızla kapandı.

Peki bu F-ticaretin sonu anlamına mı geliyordu?

Ülkemiz de dahil olmak üzere Facebook’ta açılan mağazalar kullanıcılar tarafından talep görmez iken son aylarda sosyal alışveriş etiketi altında yeni bir iş modeli parlamaya başladı: sosyal hediye servisleri. Facebook üzerinden hediye gönderme modeli üzerinden çalışan mobil destekli bu servisler, Facebook mağazalarının pek örtüşmediği sosyal alışveriş kavramını sahiplendiler.

Önümüzdeki günlerde Türkiye’de de kullanılmaya başlanacak olan Wrapp, sosyal hediye servislerinin başını çekiyor. İsveç kökenli Wrapp geçtiğimiz Ocak ayında aldığı 10.5 milyon dolarlık yatırım ile üç ülkede sınırlı tuttuğu operasyonunu genişleterek ABD, Kanada, Türkiye ve Avrupa Bölgesi’ne açılmayı planlıyor. Fırsat sitelerine benzer bir yapıya sahip olan Wrapp ile Facebook arkadaşlarınıza akıllı telefonları ile kullanabilecekleri hediye çekleri gönderebiliyorsunuz.

Sosyal hediye pazarına Türkiye’den giriş yapan bir servis de var. Bu ay içerisinde beta sürümü ile kapılarını aralayan Fyonk, Wrapp’e benzese de daha basit ve Türk kullanıcıların ilgisini çekecek bir iş modeline sahip. Fyonk ile Facebook’taki arkadaşlarınıza onlineda veya offlineda kullanabilecekleri hediye çekleri gönderiyorsunuz. Sitedeki hediye çeklerinin bir kısmı ücretsiz olarak sunuluyor. Böylece arkadaşınızın Timeline’ında paylaştığınız doğum günü dileklerinizin altına Fyonk’ta sunulan hediye çeklerinden ekleyerek, dileklerinizi zenginleştirebiliyorsunuz.

Sosyal hediye trendinin farkında olan Facebook da bu konudaki çalışmalarında bir sonuca varmak üzere. Facebook, 18 Mayıs’taki halka arz ile aynı gün Karma isimli sosyal hediye uygulamasını satın aldı. 80 milyon dolar ile Facebook tarihinin en büyük ikinci satın alımı olan Karma, Facebook kullanıcılarına arkadaşlarına ait verileri değerlendirerek, hediye alternatifleri sunan bir uygulama. 16 kişilik kadrosu ve sahip oldukları teknoloji ile Facebook bünyesine dahil olan Karma ekibi, sosyal ağın ileride hayata geçireceği olası sosyal hediye platformunda veya Amazon’a rakip olması beklenen tavsiye sisteminde yardımcı olacak.

Facebook, son zamanlarda gelir kalemlerini arttırmak için yoğun bir çaba sarfediyor. Zuckerberg ve ekibi bu çabanın yanında başkalarının da (markaların, uygulama geliştiricilerin -bkz. Uygulama Merkezi-) Facebook üzerinden para kazanmalarını sağlayan sistemler üzerinde çalışıyor ve bu yolda biraz da deneme yanılma yöntemi ile ilerliyorlar. Bakalım Facebook üzerinden gelişen sosyal hediye modelinin geleceği nasıl olacak ve Facebook oluşan bu pazardan fayda sağlamayı başarabilecek mi?