Piyasadaki En İyi Küçük Sınıf Tablet: iPad mini Retina [İnceleme]

Apple‘ın Steve Jobs’ın 7 inçlik tabletlere inanmadığını belirtmesi hala akıllardayken piyasaya sürdüğü iPad mini, her ne kadar ekran kalitesi bakımından kullanıcıların beklentilerini karşılayamamış bir ürün olsa da şirketin bu pazardaki geleceği açısından oldukça önemli bir adımdı. Apple, aradan geçen bir yılın ardından geçtiğimiz Ekim ayında düzenlediği etkinlikte iPad Air ile birlikte yeni Retina ekranlı iPad mini’yi de kullanıcıların karşına çıkardı.

iPad mini, zayıf işlemcisi, düşük çözünürlüğü ve rakiplerinden daha pahalı olması gibi dezavantajlarına karşın kullanıcıların gözünde kendine iyi bir yer edinmeyi başardı. Apple deneyiminin donanıma bağlı olmaması kullanıcı gözünde iPad mini kurtaran ana unsurlardan biri oldu.

Ancak bu kez durum farklı. Zira artık karşımızda hız bakımından 3. nesil iPad’i 4’e katlayan iPad Air ile aynı performansı sunan ve buna bir de Retina ekranını ekleyen oldukça iddialı bir iPad mini var.

Tasarım

Apple denince akla her zaman tasarım gelir. Steve Jobs ve Jony Ive’ın birlikte oturttuğu tasarım anlayışı yıllardır şirketin elindeki en büyük gücünü oluşturuyor. Nitekim şirketin köklü değişikliklerden ziyade mevcudu mükemmelleştirmeye yönelik tasarım geleneği kendini yeni iPad mini’de de gösteriyor.

iPad mini Retina, görsellerden de anlayabileceğiniz gibi görünüş olarak iPad Air’ın küçük versiyonu konumunda. İki tablet de tasarım olarak aynı yapıya sahip. Geçtiğimiz yıl kenarları dar ve ince bir tablet olarak ortaya çıkan iPad mini bu kez selefinden biraz daha ağır ve kalın. Hatırlanacağı üzere Apple’ın Retina ekranlı ilk tableti 3. nesil iPad de iPad 2’den daha kalın bir tasarıma sahipti. Buna karşın Retinalı iPad mini’nin bu farkı hissettirdiğini söylemek mümkün değil. Aradaki küçük boyut ve ağırlık farklarını ancak her iki cihazı elinizde tartarak anlayabiliyorsunuz.

Konuyu teknik verilere taşıyacak olursak, 200 mm x 134,7 mm x 7,5 mm boyutlarındaki iPad mini Retina, iPad mini’den (200 mm x 134,7 mm x 7,2 mm) 0.3 mm daha ince bir tablet. Yükseklik ve derinlikleri aynı olan iki tablet arasında iPad mini Retina’nın selefinden 23 gram daha ağır olduğunu görüyoruz. Bizim inceleme fırsatı bulduğumuz Wi-Fi Cellular modelinde ise bu fark 29 grama çıkıyor.

Buna karşın Retina desteği nedeniyle oluşan bu değişim ikinci nesil iPad mini’yi kalın ve ağır bir tablet yapmıyor. Cihazın hem tutuşu hem de masadaki duruşu size incelik ve hafiflik hissi vermeye devam ediyor. Cihazı hem dikey hem de yatay konumda iken tek elinizle yorulmadan ve kolaylıkla uzun süre tutabiliyorsunuz. Bu da tablete kullanıcı deneyimi açısından önemli bir artı sağlıyor.

Uzay grisi ve gümüş olmak üzere iki renk seçeneğiyle sunulan iPad mini Retina, tuş yerleşimi bakımından klasik Apple tarzını koruyor ve pek fazla değişiklik barındırmıyor. Dik konumda iken cihazın üst kenarında güç düğmesi bulunuyor. Sağ kenarda iki düğmeli hale gelen ses açma kapama ile kilit tuşları yer alıyor. Cihazın alt kısmında ise Lightning girişini ve etrafına yerleştirilmiş iki hoparlörü -sundukları ses kalitesi gayet iyi- görüyorsunuz. Cihazın ekranının bulunduğu ön yüzde bilindik Home tuşuna FaceTime HD kamera, arka yüzde de 5 megapiksellik kamera eşlik ediyor.

Ekran

Akıllı telefon ve tabletlerin gelişmesiyle birlikte kullanıcıların ekran kalitesi konusundaki beklentileri de artış gösterdi. HD kalitesinde uygulamalar geliştirilirken önceden çoğu kişinin pek fazla dert etmediği pikselleri sayılan ekranlar artık birçok kullanıcının gözüne batıyor. Bu açıdan kullanıcıların eleştirisine maruz kalan iPad mini artık mükemmel keskinlik ve renk kalitesinde bir ekrana sahip. Zira cihazın 7.9 inçlik arkadan aydınlatmalı Multi-Touch LED ekranı artık 2048 x 1536 çözünürlük sunabiliyor. Buna bir de 326 ppi’lık piksel yoğunluğu da eklenince ortaya 7 inç tabletler arasındaki en iyi ekran deneyimlerinden biri çıkıyor. iPad mini Retina ekran kalitesiyle bu sefer olmuş dedirtiyor.

7 inçlik bir tablete göre büyük bir ekranı bulunan iPad mini Retina, rakiplerinden daha geniş bir alan sunabiliyor. Yani iPad mini, 9.7 inçlik iPad’e alışmış birine de hitap edebiliyor. Özellikle Retinalı yeni haliyle iPad mini’de kitap okumak, film izlemek, oyun oynamak ya da web’de gezinmek gerçekten zevk veriyor. Kitap ya da web sitesi fark etmeksizin yazı karakterlerindeki keskinliği en yakın konuma bile gelseniz görebiliyorsunuz. Pilot gözüne sahip olsanız dahi pikselleri görebilmeniz mümkün değil. Buna ek olarak cihazın ekranı örneğin, kitap okumak gibi odaklanarak yaptığınız işlerde de yorgunluk yapmıyor. Ayrıca ilk iPad mini’nin düşük çözünürlük ve ppi değerine sahip ekranında yapmaktan zevk alamadığınız video düzenleme gibi başka işlemleri de artık ekstra bir deneyimle gerçekleştirebiliyorsunuz.

Ekran kalitesi konusunda iPad mini Retina piyasada elbette rakipsiz değil. En iyi rakiplerinden biri olan Nexus 7’nin ekranı da 1920 x 1200 çözünürlük ve 323 ppi piksel yoğunluğu gibi güçlü değerler sunabiliyor. Ancak iki tablet arasındaki deneyim farkını iPad mini’nin 4:3 formatındaki ekranı yaratıyor. Zira 16:9 formatlı Nexus 7 bu ölçüleri nedeniyle film izlemede öne çıkarken, iPad mini kare ölçekli ekranıyla çok yönlü bir tablet konumunda.

Kendi sınıfında oldukça parlak bir tablo ortaya koyan iPad mini Retina ne yazık ki hala büyük kardeşinin biraz gerisinde. iPad Air’ın ekran kalitesi gerek kullanıcı deneyimi gerekse test değerleri bakımından iPad mini Retina’dan daha iyi. Nitekim AnandTech‘in yaptığı ekran testlerinde de belirtildiği üzere iPad Air’ın renk skalası iPad mini Retina’dan daha geniş. Üstelik bu durum dikkatli bakışlar altında pratiğe de yansıyor. Aşağıdaki görselde her iki tablet arasındaki renk ve canlılık farkını görebilirsiniz.

İşlemci ve Performans

Birinci nesil iPad mini ile Retinalı yeni model arasında hem kağıt üzerinde hem de performansta gözle görülür bir işlemci farkı bulunuyor. Zira bilindiği gibi iPad mini A5 işlemciden güç alırken, iPad mini Retina, iPhone 5S’te de yer alan 64 bitlik A7 çipini kullanıyor. Buna ek olarak iPad mini Retina’da iPhone 5S ve iPad Air’da olduğu gibi bir de hareket algılamaya yönelik M7 çipi bulunuyor. Potansiyeli olduğu açık bu yeni özelliği şimdilik sadece “The Day One” adlı adımsayar uygulamasında değerlendirilebiliyor.

1 GB RAM’e sahip olan iPad mini Retina’nın inceleme süresi boyunca oldukça tatmin edici bir performans ortaya koyduğunu söyleyebiliriz. Örneğin, 3. nesil iPad’de arayüzde bile takılmalar yaşayabildiğini iOS 7, iPad mini Retina’da tamamen akıcı bir şekilde çalışıyor. Performans adına günlük kullanımda hiçbir sorun yaşamıyorsunuz.

Her ne kadar oldukça güçlü bir işlemciye sahip olsa da iPad mini Retina yüksek çözünürlüklü ekranının bedelini kimi zaman küçük performans düşüklükleriyle ödeyebiliyor. Nitekim incelememiz sırasında Asphalt 8’de ve The Wolverine’in yüksek çözünürlüklü fragmanında bazı anlarda fps düşmesi meydana geldiğini gözlemledik. Tabi bu durumun nedeni bir hayli açık. Zira iPad mini Retina’daki A7 işlemcisi iPhone 5S ile aynı ve 1.3 GHz hıza sahip. Apple iPad Air’da ise aynı çipin 1.4 GHz’lik versiyonunu kullanıyor. Haliyle iPhone 5S’in küçük ekranından etkilenmeyen A7 işlemcisi, iPad mini Retina’nın yüksek çözünürlüklü ekranı nedeniyle zaman zaman zorlanabiliyor.

Diğer yandan uzun süreli oyun oynamada ve çoklu işlemlerin bulunduğun ağır uygulamalarda cihaz sizi rahatsız etmese de fark edebileceğiniz düzeyde bir ısıya ulaşıyor. Bununla birlikte iOS 7’nin halen oturmayan yapısından olsa cihaz yük altındayken gerek beş parmak dokunmayla uygulama kapatma, aşağıdan yukarıya sürükleyerek bildirimleri çağırma ya da klavyede hızlıca tuşlara basma gibi küçük işlemlerde çok kısa süreliğine de olsa takılmalar medyana gelebiliyor.

Yazılım

Apple’ın en güçlü olduğu alanlardan biri şüphesiz tartışılmaz kalitesi ve genişliğiyle uygulama ekosistemi. Apple’ın son açıklamasına göre App Store’da sadece iPad için 475 binin üzerinde uygulama bulunuyor. Nitekim iPad mini Retina, bu kez selefinden farklı olarak Retina ekranı ve güçlü A7 çipiyle bu muazzam ekosistemi avantaja dönüştürmeye hazır.

Kamera

Kamera, tabletlerde akıllı telefonlarda olduğu kadar önemsenen bir parça değil. Nitekim diğer üreticiler gibi Apple da tablet kameralarını fotoğraf çekiminden çok görüntülü konuşma becerilerine göre tasarlıyor. Bu anlayışı iPad Air’da olduğu gibi iPad mini Retina’da da görebiliyoruz.

iPad mini Retina’nın ön yüzünde 1.2 megapiksellik 720p çekim yapabilen FaceTime HD kamera bulunuyor. Ön taraftaki kamera ile Wi-Fi ya da hücresel bağlantı aracılığıyla görüntülü konuşma yapabiliyorsunuz. Kameranın yüz algılama ile arkadan aydınlatma desteği bu noktada devreye giriyor ve görüntülü konuşmalarda net bir görüntü elde edebiliyorsunuz.

Tabletin arka yüzündeki iSight kamera ile 5 megapiksellik fotoğraflar çekebiliyorsunuz. Beş bileşenli merceğin kullanıldığı arka kamera ƒ/2.4 diyafram değeriyle dikkat çekiyor. Ön kamerada olduğu gibi çekimlerde yüz algılama ile arkadan aydınlatma desteğinin etkisini görebiliyorsunuz. iPad mini Retina’da ayrıca otomatik netleme, karma kızılötesi filtresi ve HDR fotoğraf özellikleri de yer alıyor.

Tablet genel olarak tatmin edici bir fotoğraf ve video performansı sunuyor. Işığın iyi olduğu ortamlarda fotoğraflar gerek renk gerekse netlik bakımından gayet iyi çıkıyor.

Batarya ve Diğer Donanım Özellikleri

iPad mini Retina’da önceki modelden farklı olarak  23.8Wh batarya bulunuyor ve bu değişiklik performans testlerine göre pil ömründe %21 bir artış olarak geri dönüyor. Retina ekran ve A7 işlemci göz önüne alındığında bu fark daha değerli hale geliyor. Kendi testlerimizde pil ömründe yaklaşık %10 gibi bir artış gözlemlesek de Apple, iPad mini Retina’nın diğer iPad’ler gibi Wi-Fi’da 10 saat hücresel veri ağında ise 9 saat internette gezinme, video izleme veya müzik dinleme süresi sunduğunu belirtiyor. Bunu günlük kullanıma çevirdiğinizde ise 3 ila 4 gün arasında değişebilen bir pil ömrüyle karşılaşıyorsunuz.

Hatırlanacağı üzere Apple birinci nesil iPad mini sadece 16 GB depolama seçeneğiyle kullanıcılara sunmuştu. 7 inç sınıfındaki tablet bu defa 16 GB, 32 GB, 64 GB ve 128 GB olmak üzere dört farklı depolama seçeneğine sahip. Yüksek fiyat farkı nedeniyle 64 GB ve 128 GB fiyatları bu sınıftaki bir tablet için uygun görünmese de bu alandaki esneklik yine de kullanıcıları memnun edecek yönlerden biri.

iPad mini Retina’nın bağlantı özellikleri ise bir hayli gelişmiş. Bant genişliği verimini artıran bir teknoloji olan MIMO desteğine sahip tabletin çift kanal Wi-Fi 802.11a/b/g/n anteni iPad mini’den iki kat daha iyi. Bluetooth 4.0 desteğine sahip iPad mini Retina’da mobil bağlantı tarafında UMTS / HSPA / HSPA+ / DC-HSDPA desteği yer alıyor. Tüm bu bağlantı seti iPad mini Retina’ya hızlı ve sağlıklı bir veri iletişimi sağlıyor.

Bunlara ek olarak iPad mini Retina’nın ses performansından da bahsetmek gerekiyor. Zira cihazın biri ön diğeri ise arka tarafta bulunan iki adet mikrofonu, görüntülü konuşmalarda karşı tarafa seslerin net bir şekilde aktarılmasına neden oluyor. Aynı şekilde mikrofonların gürültü bastırma özelliği kamera çekimlerinde de iyi sonuçlar elde edilmesine imkan veriyor. Ayrıca incelememiz sırasında Siri’nin komutları daha iyi anlayabildiğini de gördük.

Sonuç

iPad mini Retina tüm yönleriyle yüksek çözünürlüklü 7 inçlik tabletler arasında en rekabetçi ürün olarak öne çıkıyor. Birinci nesil iPad mini’nin 1024×768 piksellik ekranı pazarda HD Android tabletlerin arkasında kalmasına neden oluyordu. Artık etkileyici bir ekrana sahip iPad mini, performansı, geliştirilmiş batarya ömrü ve bağlantı özellikleri kullanıcı deneyimi adına neredeyse eksiksiz bir tablo sergiliyor. Eğer 7 inç boyutunda bir tablet satın alacaksanız iPad mini Retina ilk tercihiniz olabilir.

Cihazın rekabette yaşayacağı en büyük sorun sadece fiyatı olabilir ki bazı kullanıcılar açısından hayati önem sahip. Zira rakipleri 170 ila 229 dolar aralığında iken ABD’de 399 dolardan satılan iPad mini Retina’nın belirgin bir fiyat dezavantajı bulunuyor. 27 Kasım’dan itibaren Apple Türkiye mağazasından satın alınabilecek tabletin 16 GB’lik Wi-Fi versiyonunun ülkemizdeki fiyatı ise 999 TL.