Twitter‘ın geçtiğimiz Cuma günü erişime engellenmesiyle birlikte sosyal ağa bağlanmak isteyenler DNS değiştirme ve VPN programları gibi alternatif yöntemlere başvurmaya başladı. 22 Mart’ta IP bazlı engellemenin de başlaması ve DNS adreslerinin de geçersiz olmasıyla birlikte Türkiye’deki VPN kullanım oranı oldukça arttı.
Ancak VPN kullanımı reklamverenler için oldukça olumsuz bir tabloyu da beraberinde getiriyor. Nitekim internet üzerinden başka bir ağa bağlanarak Twitter’a erişmek demek, lokasyon bilginizin başka bir ülkede gözükmesi demek. Bu da reklamverenler için hedeflemelerde demografik hatalar ve analytics verilerinde coğrafi sapmalar gibi negatif sonuçları doğurmuş durumda.
Performans Pazarlama Ajansı Hype, bundan yola çıkarak Twitter sansürünün dijital reklamcılığa etkilerini bir infografikte topladı. İnfografikte Twitter yasağı sonrası Türkiye’de VPN kullanan kullanıcı sayısının 1 milyonu geçtiği belirtilirken kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda Google Türkiye üzerinde yapılan DNS ve VPN aramaları da arttı.
Bu süre zarfında kullanıcıların DNS terimini arama oranı %3 bini geçerken VPN aramaları %2 bin 400 seviyesinde bir arama düzeyine ulaşmış durumda. Aranma yoğunluklarına göre DNS ve VPN’i sırasıyla Twitter DNS, Twitter VPN, iPhone DNS, iPhone VPN, Android DNS ve Android VPN takip ediyor.
Twitter’da VPN gündemi
Twitter yasağını takip eden ilk 24 saat içinde kullanıcılar 2,5 milyondan fazla tweet göndererek bir rekora imza atarken gönderilen tweet’lerin büyük çoğunluğunda DNS ve VPN kelimelerinin geçtiği göze çarpıyor. Gönderilen tweet’lerin 348 bininde DNS kelimesi yer alırken 95 bini VPN kelimesini içeriyor. Diğer yandan Twitter DNS hakkında 90 bin, Twitter VPN hakkında 30 bin, iPhone DNS hakkında 5 bin tweet gönderilmiş durumda.
Diğer yandan VPN uygulamaları uygulama mağazalarının en çok indirilen uygulamalar sıralamalarına hızlıca girdi. Toplamda 270 bin VPN uygulaması akıllı cihazlara indirilirken en çok indirilen uygulamanın HotSpot Shield olduğu dikkat çekiyor. HotSpot Shield’i ise sırasıyla Onavo Project, TunnelBear, Express VPN ve Opera izliyor.
VPN uygulamalarının iOS‘taki artışı %21 bini geçerken Android‘de bu oranın %12 bin; masaüstü uygulamalarda ise %10 bin civarında olması da dikkat çekici. Buna ek olarak Twitter’a alternatif erişim yöntemlerinden biri olan Chrome eklentisi ZenMate‘in günlük indirilmede artışı %2 bin 420 olarak belirtiliyor.
VPN kullanımıyla birlikte kullanıcı lokasyonları başka ülkelerde görüldüğünden dolayı web sitelerinin de yurt dışı trafiklerinde artış oldu. Bununla doğru ortantılı olarak en fazla trafiğin geldiği ülkelerin başında %446 ile Pakistan gelirken Pakistan’ı %112 ile Nijerya, %86 ile Çek Cumhuriyeti, %77 ile İngiltere ve %60 ile ABD izliyor.
Dijital reklam sektörü nasıl etkilendi?
Bu kadar yoğun bir VPN kullanımı sonucu olumsuz olarak etkilenen reklam platformları display, mailing, search ve retargeting olarak göze çarpıyor. Diğer bir deyişle dijital reklamcılık ve özellikle arama motoru reklamcılığı Twitter sansüründen ciddi olarak zarar görmüş durumda.
Buna bağlı olarak dijital reklam performansında düşüşe sebep olan Twitter yasağıyla birlikte gelen VPN kullanımı demografik ve analytics alanında reklamverenler ve ajanslar tarafında ciddi sorunlara yol açmaya devam ediyor.
Reklam hedeflemelerinde hatalar ve verilerde coğrafi sapmalara yol açan VPN kullanımının Türk reklamverenlere yansımasını Hype’ın hazırladığı aşağıdaki infografikten ayrıntılı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Retargeting ya da audience hedefli display yayını yapıldığında çok sıkıntı olmuyor.
Ancak display’de run-on-network tarzında bir yayın yapılması gerektiğinde envanter sıkıntısı yaşanmakta, buna çözüm yok gibi.
Küçük esnafı bitirdiler yemin ediyorum :)