Yeni internet yasasının en çok tartışılan maddelerinden biri olan URL tabanlı erişim engelleme uygulamasına dün akşam ilk kez şahit olduk. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasındaki telefon görüşmesinin yayınlanmasının ardından YouTube‘daki bazı linklere URL bazlı engelleme uygulandı.
Twitter‘da birçok kullanıcının ekran görüntülerini paylaştığı engelleme esasında hızla TBMM’den geçirilerek yürürlüğe sokulan yeni internet yasasına henüz internet servis sağlayıcıların altyapı olarak uygun olmadığını da ortaya çıkardı. Zira YouTube’da yer alan bazı videolara “HTTP” protokolüyle ulaşılamazken HTTP protokolüne SSL protokolünün eklenmesi ile elde edilen “HTTPS” ile girişlerde herhangi bir erişim sorunu yaşanmıyor.
Peki bu ne anlama geliyor?
Bu durumun açıklaması aslında çok basit: sansür. Ahmet A. Sabancı‘nın Twitter’da bahsettiği gibi HTTPS trafiğinin okunamaması bu protokolle yapılan girişlerin engellenmesinin önüne geçiyor. Buna karşın HTTP trafiğinin şifreli olması söz konusu videoya yapılan ziyaretlerin kayıt altına alınabilmesini ve böylelikle engellemenin gerçekleştirilebilmesine imkan veriyor. Yani internet servis sağlayıcınız sizi izleyebildiği için girmek istediğiniz siteleri engelleyebiliyor.
Devlete hem sansür hem de izleme yapma imkanı veren bu yöntem kullanıcıların karşısına TİB’in engelleme kararını içeren sayfası yerine bir hata mesajı çıkarıyor. Dolayısıyla eğer bir “power user” değilseniz sansürlendiğinizin farkına varmıyorsunuz. Nitekim bir yanda gizli bir sansür uygulamasına maruz kalırken diğer yanda tüm gezinti kayıtlarınızı TİB’e vermiş oluyorsunuz.
BTK ve dolayısıyla Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) bu konuda çalışmalarına çoktan başladı bile. Füsun S. Nebil‘in Türk İnternet‘te yayınlanan haberine göre TİB, internet servis sağlayıcılarına Ak Parti üyelerine ait telefon kayıtlarının yayınlandığı görüntülerin engellenmesi için 250 URL engelleme direktifi gönderdi.
Belirtilene göre yeni yasayla birlikte gündeme gelen Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin henüz kurulmamış olması nedeniyle söz konusu URL listeleri konusunda internet servis sağlayıcılarıyla birebir bir iletişim kurgulanıyor. Bu noktada söz konusu URL listesi en çok YouTube ve Vimeo gibi popüler video paylaşım sitelerini tehdit ediyor.
Diğer yandan internet servis sağlayıcılarının şimdilik bu engellemeyi gerçekleştirebilecek yeterlilikte olmaması BTK’nın sansür uygulamalarının önünde ciddi bir engel oluşturuyor. Zira URL engelleme altyapısına TTNET haricinde sahip olan bir internet servis sağlayıcısının sahip olmaması tabiri caizse TİB’in canını sıkmış durumda. Bununla birlikte yeni yasanın yürürlüğe girmesinin hemen ardından yapılan toplantı üzerine internet servis sağlayıcılarına bu altyapıyı kurmaları için için talimat verildiği de biliniyor.
Duruma teknik açıdan baktığımızda bir yanda Erişim Sağlayıcıları Birliği diğer yanda ise altyapı eksikliği nedeniyle İSS’lerin sansür için gerekli donanıma kısa vadede kavuşması pek mümkün görünmüyor. Görünen tablo bir süre daha TİB ile İSS’ler arasında URL listesi trafiğinin bir süre daha devan edeceği yönünde. Fakat bu durum aynı zamanda Haziran ayında gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde BTK ve TİB’in çok daha hazırlıklı olacağının da işaretçisi.
Yorumlar (1)